سلام خدمت همه‌ی شما همراهان عزیز. مفتخریم که با یکی دیگر از مقالات سایت مشاوره‌ی کنکور امیر میرهلی در خدمت شما عزیزان هستیم. در این مقاله قصد داریم در ارتباط با تنوع مطالعاتی مطالبی ارائه دهیم.
داشتن تعادل و تنوع مطالعاتی
تعادل مطالعاتی یک اصل اساسی در هنگام مطالعه است. تنوع و تعادل مطالعاتی می‌تواند باعث افزایش بازدهی شود. یکی از عادت‌های نادرست تعدادی از داوطلبان، این است که زمانبندی صحیحی بین دروس مختلف ندارند. به این صورت که توجه آن‌ها به دروسی که برای آن‌ها چالش بیشتری دارد؛ کمتر است.
برای برنامه‌ریزی متعادل، به موارد زیر توجه داشته باشید
1. توجه به توانایی‌های خود و اهمیت هر یک از دروس
با توجه به بودجه‌بندی سوالات کنکور، اهمیت و ضریب دروس و همچنین نقاط ضعف و قوت خود، یک برنامه متعادل و شخصی‌سازی شده داشته باشید.
2. ایجاد تعادل در مطالعه دروس اختصاصی و عمومی
برخی دانش آموزان از عمومی ها غافل می‌شوند. با این تصور که صرفا می‌توان چند ماه پایانی آن‌ها را مطالعه کرد. ولی توجه داشته باشید این کار باعث کاهش کیفیت مطالعه می‌شود. همچنین کنار گذاشتن دروس عمومی باعث کاهش تراز و افت روحیه دانش‌آموز می‌شود.
3. حفظ تعادل در مطالعه تستی و تشریحی
عدم برقراری تعادل در این مورد، منجر به افت درصد و آموزش ناقص می‌شود. نیاز به تستی یا تشریحی کار کردن یک مبحث، بستگی به دانش‌آموز و شناخت او از خود دارد. در نظر داشته باشید تست‌زنی تکمیل‌کننده‌ی فرایند آموزش است و نباید از آن غافل شد.
4. تعادل بین دروس پایه و دروس سال آخر
برنامه ی شما باید ترکیبی از دروس پایه و دوازدهم باشد و پیش‌نیازهای مطالعاتی در آن رعایت شود.
5. بین برنامه ی مدرسه و برنامه‌ی کنکور تعادل ایجاد کنید
بعضی داوطلبان به اشتباه فکر می‌کنند برنامه‌ی مدرسه با برنامه‌ی کنکوری در تضاد است. در صورتی که هوشمندی شما در هماهنگی آن می‌تواند باعث پیشرفتتان شود. اگر شما اولویت را به برنامه درسی مدرسه بدهید، باید درس‌های پایه را نیز در کنار آن ها مطالعه کنید تا در آزمون‌ها نتیجه‌ی بهتری بگیرید.
6. با مطالعه‌ی گوناگون انرژی خود را ذخیره کنید
تنوع مطالعاتی یعنی اینکه شما در طول روز فقط به یک کتاب یا یک مبحث متکی نباشید و تنوع را در درس خوندن هم داشته باشید. این حرف به این معنی نیست که میزان دقت‌تان را پایین بیاورید. یا اینکه یک درس را با کمترین میزان دقت و تمرکز بخوانید و به سراغ درس دیگری بروید.
7. با حفظ تنوع، بازدهی مطالعه را افزایش دهید
گروهی از داوطلبان، بدون توجه به زمان، ساعت‌ها درگیر یک مبحث می‌شوند و از مدیریت زمان غافل می‌شوند. توجه کنید که این موضوع باعث می‌شود از بقیه‌ی مباحث جا بمانید. سپس نتوانید تنوع و تعادل در مطالعه را رعایت نکنید.
زمانبندی و میزان زمان گذاشتن برای هر درس
حتما فکر می‌کنید با تنوع مطالعاتی زمان زیادی برای مطالعه نخواهید داشت. در ادامه بیشتر شما را در این زمینه راهنمایی می‌کنم.
– میزان زمان گذاشتن برای هر درس، بستگی به نوع درس دارد.
ذات بعضی از درس ها به گونه ای است که برای نهادینه شدن مطلب، به زمان بیشتری احتیاج دارند.
برای مثال؛ شما وقتی بخواهید مفهومی از مبحث مشتق را متوجه شوید، شاید نیاز باشد 2 ساعت و نیم زمان بگذارید. زیرا؛ در صورت ادامه ندادن مطالعه اصل مطلب از قلم می‌افتد، همین‌طور این نکته حائز اهمیت است که رساندنِ مطالعه به قسمتی از درس که باعث شود آن مبحث را به خوبی و کامل متوجه شوید، از اهمیت والایی برخوردار است.
– برای فهمیدن مباحثی، بایستی زمان کمی صرف شود و گذاشتن وقت بیشتر باعث کاهش بازدهی می‌شود.
مانند؛ قرابت معنایی، درک مطلب و کلوز تست.
بنابراین براساس ماهیت درس‌ها زمانبندی کنید و تنوع درسی بالا را فراموش نکنید. این گونه است که برنامه‌ریزی شما، قطعا منتج به نتیجه بسیار خوبی می شود.
فایده‌ی تنوع مطالعاتی
بحث تنوع درسی که تاکید می‌کنیم. به خاطر مسئله‌ی ذاتی مدیریت زمان است. یعنی انسان فطرتا و به صورت ذاتی وقتی تنوع کاری خودش را افزایش می‌دهد. خستگی کمتری دارد و درنتیجه شور و اشتیاق برای کار یا مطالعه بالا برود. هم اینکه نسبت به زمان حساس‌تر می‌شود و سعی می‌کند بازه‌های کوتاهی که انتخاب کرده است به درستی انجام دهد. از هر جهتی که نگاه کنید نه فقط درس خواندن بلکه کلا کار کردن با تنوع بالا مفید است.
تنوع مطالعاتی پایین چه ضرری دارد؟
– وقتی که این موضوع را با هم بحث و برسی کنیم احتمالا به این مورد می‌رسیم که این دسته افراد کیفیت و کمیت لازمی که در حالت گوناگونی بالا باید داشته باشند را ندارند.
– اگر برنامه ریزی شما مشکل داشته باشد. بطوری‌که مواردی مانند داشتن تنوع مطالعاتی بالا را رعایت نکنید یا علاقه‌ای به خواندن مبحث گذاشته شده در برنامه نداشته باشید تمرکز شما حین مطالعه کاهش پیدا می‌کند.
– شخصی که تنوع مطالعاتی ندارد برخلاف تفکر سیستمی کار می‌کند، و این روش جواب نمی‌دهد. هر چیزی یک جایگاه و یک ظرفی دارد. بازه‌ی زمانی‌ای را به پرداختن به درس یا فعالیتی اختصاص دهید. بعد از تمام شدن بازه‌ای زمانی به کار دیگر بپردازید.
چگونه در برنامه‌ی خود تنوع مطالعاتی داشته باشیم؟
اگر فارغ التحصیل هستید همه را در یک روز قرار دهید. زیست باید هر روز خوانده شود. زیست را بر روی سه ساعت تنظیم کنید و سه درس فیزیک و ریاضی و شیمی در بازه‌های دو ساعته تنظیم کنید. دو تا عمومی به بازه‌ی زمانی یک ساعت، یک ساعت و نیم تنظیم کنید. حدود ۱۱ الی ۱۲ ساعت مطالعه‌ی مفید می‌شود. اگر دانش‌آموز پیش‌دانشگاهی هستید بعد از مدرسه حتما چند ساعتی به تکالیف مدرسه بپردازید. این بازه‌های زمانی هر چقدر تنوع بیشتری داشته باشند به نظرم مطالعه بهتری خواهد شد. شما می‌توانید تا حدودی بازه‌های زمانی را کمتر کنید. ولی اگر خیلی کم شود که اصلا مطالعه مفید نباشد خیر. شما می‌توانید در یک روز ریاضی و فیزیک مطالعه کنید بعد فردا شیمی. اما اگر به مطالعه‌ی شما آسیبی نمی‌زند می‌توانید ۵ الی ۶ درس را با هم بگنجاند.
متنوع بودن دروس در تابستان ضرورت دارد
برای اینکه بتوانیم با اشتیاق از این دوره‌ی ۳ ماهه به صورت حداکثری استفاده کنیم؛ به برنامه‌ریزی متنوع نیازمندیم. البته ممکن است در ابتدای مسیر تجربه‌ی کافی نداشته باشید؛ اما به مرور زمان با آزمون و خطا می‌توانید به گونه‌ای بهتر برنامه‌ریزی کنید. همچنین متنوع بودنِ یک برنامه، شما را در اجرای آن قوی‌تر و مصمم‌تر می‌کند. اینکه درس خاصی را صرفا در تابستان مطالعه کنید صحیح نیست. مثل مواقع دیگر سال یک برنامه با ۴ درس اختصاصی داشته باشید. در کنار دو الی درس عمومی اصلی و دو الی سه عمومی کوچک. این نکته هم مد نظر داشت باشید که وجود درس ریاضی در برنامه از تابستان سال دهم ضرورت دارد. فصولی مثل تابع، مثلثات، توان و معادله فصولی هستند که پیش‌نیاز سال‌های یازدهم و دوازدهم هستند و باید کار بشوند.
تنوع مطالعاتی در زمان امتحانات
من تنوع درس در زمان امتحانات را تایید می‌کنم اما نه به این قیمت که به امتحان نرسیم. ولی اگر برای امتحان یک بازه‌ی زمانی خاصی فرصت دارید؛ درسی را که امتحان دارید را پخش بکنید. به اندازه‌ی کافی تست بزنید و کار کنید. زمان‌های آخر شب را به مطالعه‌ی دروس دیگر اختصاص دهید این مورد را ما می‌پسندیم.
در پایان
در این مقاله سعی کردم شما را با یکی از راه‌های داشتن یک مطالعه‌ی صحیح و اصولی آشنا کنم. به یاد داشته باشید که داشتن یک مطالعه‌ی متنوع نه تنها باعث افزایش ساعت مطالعه‌ی شما می‌شود، بلکه انگیزه‌ی شما را برای مطالعه افزایش خواهد داد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه‌ی کنکور با سایت «مشاوره‌ی کنکور امیر میرهلی» و کانال تلگرامی «امیر میرهلی» همراه باشید.