وسواس مطالعاتی ممکن است برای هر داوطلبی اتفاق بیفتد. چه در هنگام پیشروی و خواندن درسنامه و متنها برای اولین بار، چه در هنگام مرور مطالب با این مسئله مواجه هستیم. اصول مطالعاتی توسط ایدههایی که روانشناسان ارائه دادند و این ایدهها را در اختیار مشاوران و برنامهنویسان قرار میدهند شکل میگیرد.در این مقاله قصد داریم در ارتباط با رفع وسواس در مطالعه اطلاعاتی به شما همراهان ارائه دهیم. تا پایان این مطلب کاربردی با ما همراه باشید.
1. استفاده از اصل پرسشگری برای رفع وسواس مطالعاتی
یادگیری مطلب اصل بنیادی به نام پرسشگری وجود دارد. چیزی که از یونان باستان و از سقراط و ارسطو برای ما باقی مانده است. امروزه این سبکها در روشهایی مانند لایتنر میبینیم. حتی در درسی مانند تاریخ که حفظی است، اگر ما مرورش را بر اساس اصل پرسشگری انجام دهیم این به ما نشان میدهد مطلب را یاد گرفتیم و وسواس مطالعاتی ما را کنار میزند.
2. برای رفع وسواس مطالعاتی بازیابی اطلاعات را جایگزین بازخوانی کنید.
بعد از حل تست و تمرین و آگاهی از یادگیری و کنار زدن وسواس مطالعاتی مروری دیگر روی مطلب داشته باشیم. اما با یک تفاوت یعنی بازیابی اطلاعات را جایگزین بازخوانی کنید. اگر شما به جای بازیابی، باز خوانی کردید این باعث اتلاف وقت میشود. ضمن اینکه هیچگونه یادگیری نیز به همراه ندارد.
3. اصول تندخوانی را رعایت کنید.
عدهای از افراد بر اساس لجاجت تاکید دارند که ما اگر یک مطلب را سریع بخوانیم یادگیری صورت نمیگیرد. این بهانه توسط اصل تند خوانی رد میشود. هر چه سرعت پردازش ذهن ما بالاتر رود به همان نسبت دقت ذهن هم بالا میرود. اگر کندخوان هستید، موضوع حلشدنیای است. از حرف زدن تا قدم زدن و انجام کارهایتان، باید سعی کنید که در زمان کمتری، همان کارها را انجام دهید. در موضوع درس، بیشتر تست بزنید و کمتر درسنامه بخوانید.
4. برای رفع وسواس مطالعاتی در قالب تست مطالب را مرور کنید.
کنکور یک اصل کاملا علمی است و نوعی پرسشگری در قالب تست است. پرسشگری در قالب تست شما را بین ۴ گزینه مخیر میکند. بنابراین سعی کنید بیشتر در قالب تست، مطالب را مرور کنید. در مطالعه اگر بدانید که باید تست زیادتری بزنید اما این اقدام را انجام ندهید به معنی وسواس مطالعاتی است. اگر حس میکنید که درس را متوجه نشدهاید و به این دلیل، بیشتر درسنامه میخوانید، باید با استفاده از تست زدن بیشتر متوجه شوید. تمام قسمتهای فهمیدن درس در درسنامه خواندن اتفاق نمیافتد. در ابتدا از خود آزمون بگیرید و سپس اگر درصد پایین بود، باز باید تست بیشتر معطوف به همان مبحث بزنید. سپس ایرادات آن را در پاسخنامه چک کنید و اگر نیاز بود درسنامه را چک کنید.
رعایت ترتیب مطالعه
وضعیت مطالعه یک درس را در زمان پیشروی به صورت پیشغذا (درسنامه)، غذای اصلی (تست)، دسر (جمعبندی و کلیات) میباشد. اما در زمان جمعبندی مستقیم از تست باید شروع کرد.
هدف از تست زنی
هدف از تست زنی سنجش معلومات دانش آموز و بررسی میزان فهم او از درس است. اما تست زنی با حفظ کردن مطالب فایده ای ندارد. اگر به صورت مفهومی دروس را مطالعه نکرده باشید؛ مطالب مدتی کوتاه پس از خوانش از ذهن شما فرار میکنند. در حین مطالعه تمرکز خود را حفظ کنید. مغز خود را کنجکاو بار بیارید.
5. نوشتن زیاد را کنار بگذارید.
مورد دیگری که در برخی ایجاد وسواس در مطالعه میکند نوشتنِ زیاد است. مد نظر است در روش مطالعه فاینمن از اصل نوشتن برای یادگیری صحبت شده اما گاها این نوشتن حالتی وسواس گونه پیدا میکند و در بحث کنکور ثانیهها برای ما ارزشمند هستند. خود فرایند زیاد نوشتن یک وسواس است. اگر بتوانیم وسواس را یک عملکرد در بحث روانشناسی در نظر بگیریم، عملکرد از مجموع چندین رفتار مختلف ایجاد شده است، یعنی شما چندین بار مطلبی را به طور مکرر نوشتید تا این تبدیل به عملکرد، وسواس یا عادتِ بد در مطالعه شده است.
عادت ها قابل تغییراند و تغییر عادت دو گام دارد:
۱.آگاهی از عادتِ بد
۲.مداومت در کار کنار زدن آن عادت
5. نشان دار کردن سوالات
دورِ سؤالاتی که تصور میکنید هنوز آنها را یاد نگرفتهاید با یک مداد خط بکشید. قبل از شروع حل تمرین دوباره آنها را مرور کنید. با این کار به خودتان یادآوری میکنید که آن را فراموش نخواهید کرد.
6. مشخص کنید در کدام قسمت ضعف دارید
یکی از راههای کاهش وسواس مطالعاتی این است که وقتی حس میکنید مطلبی را نمیتوانید یاد بگیرید بدون اینکه به جزوه نگاه کنید آن را برای خود روی کاغذ بنویسید. در این صورت متوجه میشوید که در کدام قسمت دچار ضعف هستید. با این روند زمان شما گرفته نمیشود. همچنین آرامش بیشتری هم پیدا میکنید.
7. برای رفع وسواس مطالعاتی مدت زمان تعیین کنید
برای رفع وسواس در مطالعه در ابتدای شروع مطالعۀ هر مبحث، مدت زمان آن را هم مشخص کنید. یک بازه زمانی مشخص و منطقی، برای مطالعه یک بخش از کتاب تعیین کنید. به گونهای که به طور مثال برای یک گفتار از کتاب زیست شناسی دهم، دوساعت را اختصاص دهید. این زمان را به بخشهای مختلف تقسیم کنید. سپس طبق قاعده پارکینسون با ضرب العجل زمانی شروع به مطالعه کنید. دانش اموز آگاه ۴۵ دقیقه را به مطالعه درسنامه کمک آموزشی، یک ساعت و نیم را به تست زنی و ۱۵ دقیقه را به جمع بندی مطالب اختصاص میدهد. اگر این سبک مطالعه در تمامی دروس اعمال شود باعث جذابیت و حس بهتر در مطالعه میگردد.
8. بعضی از دیدگاههای خود را تغییر دهید
اگرفکر میکنید که برای همان دور اول که یک مبحث را میخوانید، باید تمام مطالب آن بخش را دقیق حفظ شده باشید این فکر شما کاملا غلط میباشد. زیرا وقتی میخواهید دور اول تمام مطالب را یاد بگیرید؛ هم وسواس پیدا میکنید و هم یک مبحث کم حجم از شما مدت زمان زیادی را خواهد گرفت. پس تصمیم بگیرید که یک مبحث را در زمان یک هفته یک یا دو بار مرور و تستهای آن را بررسی کنید.
9. تست نشاندار کار کنید
برای رفع وسواس مطالعاتی بعد از پایان هر دور مطالعه ی یک مبحث 15 الی 20 تست نشان دار از آن مبحث بزنید.
10. تمرکز اصلی شما بر چه موضوعی است
تمرکز اصلی شما باید بر روی همان مباحث و نکات مهم باشد. آن را به عنوان اولویت قرار دهید. در این صورت آسوده خاطر هستید که توانستهاید مباحث مهم را مطالعه کنید.
11. برای رفع وسواس مطالعاتی برگشت ممنوع
برای رفع وسواس در مطالعه در زمانمطالعه برگشت نداشته باشید. یعنی مطالب را دوباره نخوانید. چرا که مرور زمان خودش را دارد. شما باید مرور مطالب را در زمان مناسب خود انجام دهید.
12. علامت گذاری مطالب راهکاری برای رفع وسواس مطالعاتی
مطالبی را که یاد نگرفتهاید علامت گذاری کنید. تا زمانی که میخواهید مطالعه کنید دوباره سراغ آن مطلب بروید. مطالعه دوباره آن برای مرور، در اولویت قرار دهید.
13. هدف خود را از مبحث مورد مطالعه مشخص کنید
برای خود توضیح دهید و فعال و پویا باشید. یک داوطلب کنکوری حرفهای؛ وسواس مطالعاتی را کنار میگذارد. دقیق ومفهومی درس میخواند. در بازه های زمانی معین؛ مطالب را مرور میکند.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم چند مورد از بهترین راهکارهای وسواس مطالعاتی را به شما همراهان ارائه دهیم. توجه داشته باشید که ما میتوانیم با ایجاد چارچوب نظری و وارد کردن همه مصادیق و اتفاقات زندگی در قالب آن، با این عادات مبارزه کنیم و وسواس مطالعاتی را از بین ببریم.